Szczerze mówiąc, uwielbiam czytać eseje Stephena Jaya Goulda, na temat ewolucji, biologii i parę innych. Niektóre z nich mają już prawie 50 lat, wiele jest nieaktualnych (czasem korygowanych w kolejnych esejach), wiele stwierdza rzeczy, które są dla nas oczywiste.
Niemniej, nie tylko zachwycają stylem, ale czytanie ich to jak bycie świadkiem, jak tworzy się historia. To nie to samo, co suche fakty przekazywane w szkołach, albo historyczne opowieści ludzi z perspektywy przyszłości (choć Gould sam wielokrotnie odnosił się do postaci historycznych, i starał się przedstawiać ich idee w kontekście epoki, w której żyły) — to doświadczanie ich jako ekscytujących, nowych pomysłów.
Żurek. Niby prosta kolejna fotka w social media jak ktoś chwali się czym je. Ale proponuję spojrzeć na żurek od strony ekologiczno-ewolucyjnej. Za tą biotechnologią stoją bowiem głębokie i stare związki ekologiczno-ewolucyjne.
Bielce (czyli termity w rodzimym języku) wyższe przetwarzają jedzenie w sposób masowy podobnie jak Homo sapiens. Tyle, że robią to od milionów lat czyli dużo dłużej niż człowiekowate.
Doszło u nich do głebiokiego mutualizmu owadów z roślinami, bakteriami i grzybami. Bielce wykorzystują m.in. grzyby i bakterie, które hodują w ogrodach grzybowych do przetwarzania jedzenia za pomocą procesu fermentacji w wielkich (jak na nie same) fermentacyjnych kotłach, które chronią przed patogenami.
Dosłownie podobne mechanizmy rządzą uzależnieniem się człowieka od biotechnologii kiszonych zbóż i to nie tylko przy produkcji standardowego jedzenia, ale także związków psychoaktywnych jak alkohol w piwie. Pewne trawy nieświadomie w procesie ewolucyjnym uzależniają od siebie swojego hodowcę w ten sposób osiągając ekologiczny sukces ewolucyjny.
Ktoś powie, że owady społeczne nie tworzą technologii i cywilizacji hodowlano-rolno-spożywczej, gdyż nie działają tu celowo i świadomie nie kontrolują organizmów, które hodują, ale moim zdaniem takie rozróżnienie jest stąpaniem po śliskim i cienkim gruncie.
Często powtarzany jest mit o ,,okrucieństwie i bezwzględności natury". Że wszędzie trwa nieustanna wojna wszystkich ze wszystkimi. Że każdy każdemu chce tylko wbić nóż w plecy. Że wzajemna agresja jest stanem domyślnym, a w przypadku naszego gatunku tylko skrajnie restrykcyjne prawo chroni nas przed anarchią i chaosem. No i oczywiście, że pozbawiony kulturowych reguł osobnik jest ,,z natury" maszyną do niszczenia i zabijania. Jest to absolutna nieprawda. I nie chodzi mi o to aby popadać z jednej skrajności w drugą i rozpowszechniać równie fałszywy mit ,,szlachetnego dzikusa". Organizmy w istocie starają się UNIKAĆ konfrontacji za wszelką cenę. Albo się kamuflują, albo uciekają albo zastraszają. U organizmów społecznych dochodzi jeszcze ,,dyplomacja" czyli próba dogadania się. Atak to w istocie akt BEZSILNOŚCI i OSTATECZNOŚCI. Dlatego też komensali jest znacznie więcej od drapieżników i pasożytów. Przede wszystkim dlatego że każdy atak to ryzyko PORAŻKI. A im więcej konfrontacji tym większe prawdopodobieństwo śmierci bądź uszkodzeń. Dlatego nawet jeżeli osobnik atakuje to jest to w poczuciu obrony (siebie lub swojej grupy) albo zemsty. Dlatego paradoksalnie prawdziwy ,,darwinizm społeczny" faworyzuje te grupy, które nie dość że charakteryzują się małą rywalizacją o hierarchię (wykazują wysoką egalitarność) to przekładają koegzystencję nad konkurencję z innymi grupami. Osobniki ,,nadpobudliwe" zaś charakteryzują się tym, że bardzo szybko wchodzą na sam szczyt, ale jeszcze szybciej z niego spadają. (Kacper)
Gościem podkastu Radio Warroza @radiowarroza jest biolog genetyk profesor Paweł Golik. Dyrektor Instytutu Genetyki i Biotechnologii na Wydziale Biologii Uniwersytetu Warszawskiego. W pierwszej części wywiadu rozmawiamy o powstaniu i ewolucji życia na Ziemi oraz skąd się wzięły owady zapylające i kulturalne gadające małpy.
W drugiej części wywiadu rozmawiamy o biotechnologii, inżynierii genetycznej oraz o GMO. Racjonalnie rozważamy to zagadnienie w kontekście środowiska człowieka, pszczół i pszczelarstwa. Mam nadzieję, że zachęciłem.
Dla osób, które interesują się selekcją seksualną (doborem płciowym) w biologii w tym u naczelnych w tym u ludzi myślę, że pozycja obowiązkowa. Tym razem Frans de Waal mierzy się ze słynnymi mitami związanymi z związanymi z płciowością, zróżnicowaniem wewnątrz populacji jakie to generuje i klasyfikowaniem ich albo po stronie kultury albo po stronie natury (rozumianej jako biologia).
Jedna z recenzentek pisze tak:
"Nie istnieje więc jedno proste wyjaśnienie płci – kultura i natura pozostają ze sobą głęboko splecione i warunkują się nawzajem". - dr Weronika Kałwak, Instytut Psychologii UJ"
Osobiście uważam, że prościej dla wyjaśniania i opisywania zjawisk oraz moim zdaniem zgodnie z realizmem - uznać zachowania kulturowe w tym związane z płciowością za część biologii, a dychotomię kultury (w tym wychowania) versus natury (jako tego co determinuje biologia) za niebyłą i co najmniej niezwykle trudną do obrony zgodnie z aktualną wiedzą naukową.
Kolejny ciekawy przypadek owada zaliczanego do tzw. szkodników.
Tantniś krzyżowiaczek (Plutella xylostella) gąsienice ćmy pożerają warzywa krzyżowe, takie jak kapusta, brokuły, kalafior i jarmuż, globalnie kosztując rolników szacunkowo 5 miliardów dolarów (3,2 miliarda funtów) rocznie na całym świecie. Ćma ta była pierwszym szkodnikiem upraw, który rozwinął odporność na DDT i ostatecznie stała się odporna na 45 innych insektycydów. W Malezji ćma ta stała się odporna na wszystkie syntetyczne opryski. W 2015 r. firma Oxitec opracowała genetycznie zmodyfikowane tantnisie, które wytwarzają niezdolne do życia żeńskie potomstwo, aby mieć kontrolę nad populacją.
Owad z rodziny Męczelkowatych (Braconinae) rodzaju Atanycolus pasożytując na swoich gospodarzach motylach (np. jedwabniku) jednocześnie przenosi wirusa Bracovirus, który nie czyniąc szkody swojemu wektorowi jednocześnie modyfikuje genetycznie jego gospodarza doprowadzając go do śmierci. Jest to przykład "naturalnego GMO". fot: Richard Bartz, Munich aka Makro Freak
Na czym polega wyjątkowość człowieka wśród systemów poznawczych?
Kacper Jerzy Piwowarek
TL;DR
Komputery przetwarzając statystyki, czy rozmawiając z nami zachowują się bardziej jak układ hormonalny czy immunologiczny,
Choć fenomenalnie idzie im obróbka danych, to zdolność spontanicznego zachowania, wciąż pozostawia wiele do życzenia.
Mózg ludzki robi coś przeciwstawnego, on nie rozwiązuje problemów, on przede wszystkim sam je tworzy
Z jakiegoś jednak powodu tak pozornie niepraktyczny mechanizm pozwalający na dokonanie niewiarygodnej ilości błędnych decyzji okazał się kluczowy do przetrwania,
Osobnik Homo sapiens jest w gruncie rzeczy niczym innym, jak szympansem z ,,nienaturalnie pojemną kartą graficzną połączoną z nienaturalnie sprawnym rezonatorem kwarcowym”
Czy przeszacowujemy zwykle mniemanie o sobie samym w zakresie indywidualizmu?. Czy jesteśmy zwierzętami stadnymi? Czy wszyscy ludzie robią zazwyczaj statystycznie to co robi większość? Jeżeli wydaje Wam się, że jesteście indywidualistami (w tym mnie) to poczytajcie sobie tego typu badania naukowe. Falsyfikowalne?
Poza podkastami i wideokastami publikujemy także teksty, a czasami publikujemy także eseje popularno-naukowe. Celem poniższej pracy jest próba pochylenia się nad problemem, jakim jest uznanie przynależności wirusów do świata ożywionego.
E con il ritorno dalle vacanze e la riapertura delle scuole ricomincia la stagione in cui ringraziamo i nostri amati imprenditori e governanti per aver voluto con tanta insistenza la fine del lavoro da remoto che il Covid ci aveva generosamente regalato.
@enverdemichelis questo Covid che ha fatto più del sindacato più rivoluzionario di tutti i tempi, possiamo dirlo? Possiamo dire la #biologia superiore a una certa politica autonoma? eh? eh?
Znałem też prawaka, który z biologicznych danych o rozwoju ludzkiego mózgu całkiem sensownie wywodził, że aborcja powinna być dozwolona mniej więcej do ukończenia pierwszego roku po urodzeniu.
Co najśmieszniejsze, wszyscy mieli trochę racji, bo biologia jest na tyle skomplikowana, złożona i rozmaita, że zazwyczaj da się w niej znaleźć argumenty dla całkowicie sprzecznych poglądów. A także dlatego, że wszyscy próbowali postawić zerojedynkową kreskę „tu człowiek a tu nie” na ciągłym biologicznym procesie.