W 20 rocznicę akcesji do Unii Europejskiej oprócz podsumowań, do których narodowo jesteśmy bardzo przyzwyczajeni, chciałbym przypomnieć o ważnej sprawie: nasza relacja staje się coraz mniej kliencka, a bardziej twórcza. Nie jesteśmy pod Europą, lecz jesteśmy Europą. Gdy zarzucamy krajom zachodnim niespieszność w budowaniu struktur bezpieczeństwa lub skostnienie, na które częściowo pozwoliło im ich bogactwo, to także naszą rolą jest i pozostanie wykonywanie konkretnych działań wewnątrz Wspólnoty, które ten stan zmienią. Nie mamy nieograniczonych środków, ale ich znajomość i sprawne wykorzystanie nie jest niestety oczywistością w naszych realiach. Traktowanie UE jako zewnętrznego względem nas organizmu jest kontrproduktywne, bo wzmaga przeświadczenie o naszej bezsilności względem kierunku jej działania.
Z drugiej strony trzeba pamiętać, że my - Polacy - i wszyscy Europejczycy stajemy w obliczu wielkiego zadania. Mając dość stare i okrzepłe społeczeństwa, stajemy w szranki z pretendentami do ukształtowania nowego ładu na świecie, niekoniecznie zgodnego z naszymi wartościami. Ochrona naszego ładu, z poszanowaniem praw jednostek i środowiska nie będzie możliwa, jeżeli przez brak inwestycji, a czasem nawet krótkowzroczne odwoływanie się do wartości, pozwolimy sobie na utratę pozycji w świecie i zależność od innych mocarstw. Mówiąc wprost: mając w pamięci humanitaryzm, szacunek dla środowiska i prawa pracownicze, działania, które podejmujemy na rzecz ich ochrony, powinny być kompleksowe. Przykładowo, narzucając ścisłe wymagania środowiskowe naszemu przemysłowi, bez stosowania ich względem produktów importowanych, nie ograniczymy wcale szkód dla środowiska, ale ryzykujemy przyszłością - naszą dalszą i kolejnych pokoleń, które obudzą się w Europie biednej, która nie będzie tworzyć standardów, za którymi podąży świat, bo będzie na to za mało znacząca. Niestety, nasze dobre samopoczucie teraz, może doprowadzić do łącznie większych szkód w przyszłości i z tą myślą się do Was dziś zwracam.
